Truong Anh Ngoc

April 18 at 7:30 PM ·
Đấy chính là khoảnh khắc mà sự sống vừa rời khỏi người Đức Chúa Jesus khi Ngài đã bị đóng đinh rất lâu trên cây thập giá trên đồi Golgotha ở phía ngoài Jerusalem. Hôm đó là thời điểm diễn ra Lễ Vượt qua, ngay trước ngày Sabbath. Jesus gục xuống trên cây thánh giá, một vòng hào quang toả ra trên đầu được đội vương miện gai của Ngài. Một phần mái tóc dài che đi gương mặt thanh thản của Ngài, mắt Ngài đã nhắm lại, như thể vừa có sự giải thoát, không còn những nỗi đau đớn nữa. Một vết thương sâu hoắm ở ngực phải của Ngài vẫn còn rỉ máu.
Những vệt máu đã khô trên hai tay dang ra của Ngài trên thanh ngang thập giá cũng như ở chân thập giá. Đấy là những vệt máu ứa ra từ những lỗ đóng đinh trên đôi chân và đôi tay của Jesus. Một sự im lặng bao trùm tất cả. Và cơ thể Chúa, với da thịt, máu, với một mảnh khố quấn ngang người, toả sáng nhợt nhạt dưới ánh trăng bàng bạc của một ngày bi thảm. Trước đó ba tiếng đồng hồ, vào giữa trưa, bầu trời đột nhiên tối sầm lại. Bóng tối bao trùm, và rồi, khi những tia sáng bắt đầu xuất hiện trở lại, trên cây thập giá mà Đức Chúa bị đóng đinh từ lúc 9 giờ sáng, Ngài kêu lên trong đau đớn, kiệt sức và ngạt thở: “Lạy Chúa là Thiên Chúa của con, sao Ngài lại bỏ rơi con?”, và rồi gục xuống tắt thở. Đúng lúc đó, bức màn trong đền thờ Jerusalem bị xé làm đôi từ trên xuống dưới, mặt đất rung chuyển, những tảng đá vỡ ra làm đôi. Bọn lính thấy vậy bèn sợ hãi thì thầm với nhau: “Người này quả là con Thiên Chúa”.
Nhưng trong bức tranh sơn dầu rất lớn khổ 2,49m x 1,70m đang trưng bày trong Bảo tàng Prado ở Madrid, Tây Ban Nha này, ta không thấy những tên lính, cũng không thấy hai cây thập giá khác đóng đinh hai tên trộm bị kết án tử hình hôm ấy, không thấy đám đông người dân và những trưởng lão, thượng tế đã âm mưu hại chết Jesus kéo đến chế giễu Đức Chúa, cũng không thấy Mary Magdalene, không thấy mẹ của môn đệ James hay Đức mẹ Mary đâu. Chỉ có một cây thánh giá bằng gỗ trên nền đêm tối đen. Đấy là ý đồ của tác giả, danh hoạ người Tây Ban Nha Diego Velazquez (1599-1660), người đã vẽ bức này vào năm 1632, với một bố cục đơn giản và rất khác với những bức tranh trước đó hoặc cùng thời mô tả cảnh Jesus qua đời trên cây thập giá với rất nhiều chi tiết bối cảnh xung quanh.
Velazquez, người nổi tiếng với rất nhiều bức tranh cung đình cho Hoàng gia Tây Ban Nha và chịu nhiều ảnh hưởng về cách lấy nguồn sáng của danh hoạ người Ý Caravaggio (1571-1610), đã vẽ ánh sáng và tạo bóng trên ý tưởng chủ thể đang hiện ra từ bóng tối. Đấy là cách mà ông tạo ra cảm giác rằng cơ thể của Đức Chúa đang toả sáng. Ngay cả dáng của Ngài trên cây thập giá cũng được mô tả theo một cách thật sự khác biệt với những hoạ sĩ khác. Ta không thấy ở đây sự đau đớn đến cùng cực vì bị đóng đinh. Ta không thấy Chúa đã vật lộn với cái chết. Ta chỉ thấy ở đó dáng vẻ của một người đã được giải thoát khỏi mọi nỗi đau và dằn vặt để rồi như thể đang nghỉ ngơi.
Trên thực tế, motif này không mới. Velazquez chỉ đi theo cách mô tả hình tượng Chúa qua đời trên thập giá đương thời. Hoạ sĩ Francisco Pacheco, thầy của ông, đã từng vẽ một bức tranh với tư thế gần giống thế này. Điều đặc biệt là Velazquez cũng thể hiện bốn đinh được đóng vào hai tay và hai chân Chúa thay vì chỉ ba đinh như nhiều hoạ sĩ khác vẽ theo cách truyền thống (hai ở tay và một đóng xuyên qua hai chân Chúa xếp chồng lên nhau). Dòng chữ trên đầu tranh bằng tiếng Hebrew, Hy Lạp và Latin viết: “Jesus, người Nazareth, Vua của người Do thái”.
Đối với các tín hữu Thiên Chúa giáo, việc Jesus chết trên cây thập giá được coi là ông đã gánh chịu tội lỗi của loài người. Hơn thế nữa, có niềm tin rằng, Đức Chúa chấp nhận nỗi đau của cái chết để chứng tỏ, trong sự Phục sinh của Ngài rằng, Đức Chúa Trời và tình yêu của Người không bị cái chết khuất phục. Cơ đốc nhân cố gắng noi gương Chúa, kết hợp đời sống của mình với quan phòng của Đức Chúa trời để cứu chuộc thế giới thông qua tình yêu thương…